Τριχόπτωση

Μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει μια αυξημένη πτώση των μαλλιών κατά τη διάρκεια του Φθινοπώρου σε σχέση με άλλες εποχές. Αυτή η εντονότερη απώλεια των μαλλιών οφείλεται στο γεγονός ότι μεγαλύτερος αριθμός τριχών περνά στη τελογενή φάση του κύκλου ζωής τους τον Ιούλιο. Αυτή η φάση παρατηρείται, περίπου, 100 ημέρες πριν την οριστική πτώση των μαλλιών. Η διαφοροποίηση στον ρυθμό απώλειας μαλλιών μπορεί να είναι αποτέλεσμα ενός εξελικτικού πλεονεκτήματος, όπου τα μαλλιά πέφτουν μετά από την επίτευξη του στόχου τους να διατηρούν την κεφαλή σε ορθή θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να την προστατεύουν από τον ήλιο κατά το καλοκαίρι.

Είναι φυσιολογικό και δεν πρέπει να προκαλεί ανησυχία όταν μερικά από τα μαλλιά που πέφτουν έχουν έναν λευκό βολβό στο άκρο τους. Αυτός ο λευκός βολβός αντιπροσωπεύει το τμήμα της τρίχας που βρίσκεται κοντά στη ρίζα της. Η παρουσία του δηλώνει ότι η τρίχα αποκολλήθηκε από τη βάση της και δεν έχει διαρραγεί κατά μήκος του άξονά της. Τρίχες με τέτοιο λευκό βολβό βρίσκονται συνήθως στη φάση ανάπαυσης ή στην τελογενή φάση του κύκλου ζωής των μαλλιών και είναι φυσιολογικό να πέφτουν κατά αυτή τη φάση.

Το άγχος μπορεί να αποτελέσει έναν καθοριστικό παράγοντα για την απώλεια των μαλλιών. Η αύξηση του στρες συνδέεται με την αύξηση της παραγωγής κορτιζόλης, η οποία μπορεί να επιβαρύνει τη λειτουργία και τη διαδικασία του κύκλου των μαλλιών. Αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια μαλλιών σε καταστάσεις υψηλού στρες.

Μία κοινή παθοφυσιολογική διαδικασία που προκαλείται από ψυχική υπερένταση και οδηγεί σε απώλεια μαλλιών είναι η τελογενής ροή (telogen effluvium). Σε αυτή την 3 κατάσταση, η σωματική ή πνευματική υπερένταση επιδρά στην απώλεια των μαλλιών. Επιπρόσθετα, το ψυχολογικό στρες μπορεί να επιταχύνει και τη διαδικασία του γκριζαρίσματος των μαλλιών.

Η ανδρική και γυναικεία αλωπεκία, γνωστή ως ανδρογενετική αλωπεκία, είναι συχνή αιτία της τριχόπτωσης. Οφείλεται σε δύο βασικούς παράγοντες: τα ανδρογόνα (ανδρικές ορμόνες) και τη γενετική προδιάθεση.

Μετά την έναρξη της εφηβείας, αυξάνεται η παραγωγή των ανδρογόνων, με αποτέλεσμα τα πρώτα σημάδια ανδρογενετικής αλωπεκίας να εμφανίζονται συνήθως κατά την εφηβεία. Η διϋδροτεστοστερόνη (DHT) αποτελεί την κύρια ορμόνη που συμβάλλει στην ανάπτυξη αυτής της μορφής τριχόπτωσης και είναι ένα ισχυρό ανδρογόνο. Η DHT παράγεται στον θύλακα της τρίχας μέσω της μετατροπής της τεστοστερόνης, με τη ρύθμιση αυτής της μετατροπής να γίνεται από το ένζυμο 5-άλφα-αναγωγάση. Φάρμακα όπως η φιναστερίδη και η ντουταστερίδη που αναστέλλουν τη λειτουργία αυτού του ενζύμου, χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της τριχόπτωσης. Οι θύλακες τρίχας που έχουν γενετική προδιάθεση για ανδρογενετική αλωπεκία παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες DHT, σε σύγκριση με εκείνους που δεν έχουν τέτοια προδιάθεση. Αυτή η αυξημένη παραγωγή DHT συμβάλλει στη μείωση της διάρκειας της αναγενούς φάσης και στην τελική απώλεια των τριχών. Επίσης συμβάλλει η ταχύτερη μεταφορά της ορμόνης αυτής εντός του κυτταροπλάσματος και είσοδό της στον πυρήνα του κυττάρου, προκειμένου να ασκήσει την ανασταλτική στην τριχοφυΐα δράση της πιο εύκολα στα άτομα που διαθέτουν τη γενετική προδιάθεση να αναπτύξουν αλωπεκία.

Η φαλάκρα μπορεί να έχει κληρονομικό χαρακτήρα, αν και τα συγκεκριμένα γονίδια που την προκαλούν παραμένουν ασαφή. Είναι γνωστό ότι η φαλάκρα εμφανίζεται λόγω της επιρροής πολλαπλών γονιδίων, δηλαδή είναι πολυγενής. Παρ' όλο που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί με ακρίβεια αν κάποιος θα αναπτύξει φαλάκρα μόνο από την παρουσία φαλάκρας σε συγκεκριμένα μέλη της οικογένειας, η ύπαρξη πολλών μελών με φαλάκρα αυξάνει τον κίνδυνο.

Το γεγονός ότι πολλά γονίδια, τόσο από τον πατέρα όσο και από τη μητέρα, επηρεάζουν την τριχοφυΐα, δημιουργεί ένα περίπλοκο κληρονομικό μοτίβο. Συχνά, οι άνδρες φαίνεται να επηρεάζονται περισσότερο από την οικογένεια της μητέρας τους και οι γυναίκες από την οικογένεια του πατέρα τους. Ως εκ τούτου, οι προβλέψεις για την τάση της φαλάκρας μπορούν να γίνουν εξετάζοντας τα άρρενα μέλη της οικογένειας της μητέρας για τους άνδρες και τα θήλεα μέλη της οικογένειας του πατέρα για τις γυναίκες. Αυτή η παρατήρηση υποδηλώνει ότι η φαλάκρα μπορεί να κληρονομηθεί μέσω και των δύο γονέων, με την επίδραση των γονιδίων να διαφέρει ανάλογα με το φύλο του ατόμου. Επομένως, η κληρονομική προδιάθεση για φαλάκρα ενισχύεται σε περίπτωση που και τα δύο φύλα στην οικογένεια εμφανίζουν την κατάσταση αυτή.

Η ανδρογενετική αλωπεκία δεν οδηγεί σε ολική απώλεια των μαλλιών, αλλά επηρεάζει κυρίως τις «ανδρογονοεξαρτώμενες περιοχές» του τριχωτού της κεφαλής. Αυτές οι περιοχές, οι οποίες περιλαμβάνουν την εμπρόσθια μετωπική γραμμή και το άνω τμήμα της κεφαλής, έχουν υψηλά επίπεδα υποδοχέων ανδρογόνων ορμονών στα κύτταρα των θυλάκων των τριχών, γεγονός που τις καθιστά επιρρεπείς στην ανδρογενετική αλωπεκία.

Ωστόσο, υπάρχουν περιοχές του τριχωτού της κεφαλής που είναι ανθεκτικές στην ανδρογενετική αλωπεκία, όπως η ινιακή περιοχή και η περιφέρεια της κεφαλής. Αυτές οι περιοχές συνήθως διατηρούν τις τρίχες τους ακόμα και σε περιπτώσεις σοβαρής φαλάκρας. Αυτές αποτελούν τις περιοχές που χρησιμοποιούνται από δερματοχειρουργούς για την μεταμόσχευση μαλλιών.

Η ανδρογενετική αλωπεκία δεν μπορεί να θεραπευτεί οριστικά, αλλά υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν την πρόοδό της, να ενισχύσουν την ανάπτυξη των μαλλιών και να πυκνώσουν τους μικροσκοπικούς θυλάκους 6 των τριχών. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω διαφόρων φαρμακευτικών θεραπειών και διαδικασιών.

Μία από τις διαθέσιμες θεραπείες είναι η μεταμόσχευση μαλλιών, η οποία μπορεί να προσφέρει εξαιρετικά αισθητικά αποτελέσματα σε πολλούς ασθενείς. Στη διαδικασία αυτή, θύλακοι τριχών από περιοχές του τριχωτού της κεφαλής που δεν επηρεάζονται από την αλωπεκία μεταφέρονται στις περιοχές που έχουν επηρεαστεί, οδηγώντας στην ανάπτυξη νέας τριχοφυΐας.

Η απώλεια των μαλλιών σε χορτοφάγους ή ωμοφάγους (vegans) μπορεί να συνδέεται με ανεπάρκεια σιδήρου, καθώς μια τέτοια διατροφή μπορεί να μην παρέχει επαρκή πρόσληψη αυτού του θρεπτικού συστατικού. Η ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των μαλλιών, μεταξύ άλλων αρνητικών επιπτώσεων.

Για να διασφαλίσετε επαρκή πρόσληψη σιδήρου, μπορείτε να προσθέσετε στη διατροφή σας φαγητά πλούσια σε σίδηρο, όπως σπανάκι, φακές, κινόα και μπρόκολο, ή να λάβετε συμπληρώματα σιδήρου. Επίσης, συμπληρώματα λυσίνης μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου. Συνιστάται να συζητήσετε με το γιατρό σας πριν από τη λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος και να εκτιμήσετε τα επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό σας, ειδικά αν υποψιάζεστε πιθανή ανεπάρκεια.

Προβλήματα στον θυρεοειδή αδένα μπορούν να οδηγήσουν στην απώλεια μαλλιών. Η λειτουργία του θυρεοειδούς, η οποία περιλαμβάνει τις ορμόνες TSH, T3, και T4, ελέγχεται συνήθως σε ασθενείς που εμφανίζουν απώλεια μαλλιών. Η τελογενής ροή (telogen effluvium) είναι ένας τύπος απώλειας μαλλιών που μπορεί να προκληθεί από δυσλειτουργία του θυρεοειδούς.

Ο υποθυρεοειδισμός, μία κατάσταση όπου ο θυρεοειδής δεν παράγει αρκετές δικές του ορμόνες, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε απώλεια μαλλιών, καθώς και σε τρίχες που είναι θαμπές και εύθραυστες. Είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον γιατρό σας, εάν λαμβάνετε συμπλήρωμα βιοτίνης, καθώς η βιοτίνη μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων του θυρεοειδούς. Μπορεί να σας ζητηθεί να διακόψετε τη λήψη βιοτίνης για περίπου 2 ημέρες πριν από την εξέταση.